जनकपुर ।
सर्प निरन्तर सूर्य भित्र घुम्छ। यो सूर्यको सतहमा यति छिटो बाहिर निस्कन्छ कि यसलाई देख्न गाह्रो हुन्छ।
तर सूर्यको वरिपरि परिक्रमा गरिरहेको युरोपियन स्पेस एजेन्सी (ईएसए) को सोलार अर्बिटरले यसको भिडियो बनाएको छ । यस भिडियोमा, उनले सूर्यको सतहमा द्रुत गतिमा सर्पको जस्तो आकृति देखे।
ईएसए वैज्ञानिकहरूले यसलाई सूर्यको भित्री सर्पको नाम दिएका छन्। वास्तवमा, सूर्यको तापक्रम यति उच्च छ कि त्यहाँ कुनै पनि जीवित प्राणीलाई बस्न गाह्रो छ।
वास्तवमा जो सर्प जस्तै हिँडिरहेको देखिन्छ त्यो ठूलो सौर्य विस्फोटबाट निस्केको सौर्य तरंग हो, जुन सर्प जस्तै चलिरहेको देखिन्छ। सूर्य भित्र यस्ता छालहरू आउने र जाने दृश्य देखिन्छ, तर सर्पले जस्तै घुम्ने सौर्य लहर दुर्लभ दृश्य हो।
सोलार अर्बिटरले यो सौर्य सर्पको भिडियो ५ सेप्टेम्बर २०२२ मा सूर्यको सबैभन्दा नजिक रहेको बेला बनाएको थियो। यसलाई Perihelion भनिन्छ।
तर, अर्बिटर एक महिनापछि यही अक्टोबर १२ मा पुग्ने थियो । यो संयोग मात्रै हो कि त्यतिबेला सोलार अर्बिटरको क्यामेराले सोलार तरंग सर्प झैं हिँडिरहेको भागलाई हेरिरहेको थियो । यो लहर मात्र एक सेकेन्डमा करोडौं किलोमिटरको यात्रा गरिरहेको देखिन्छ।
जब सोलार अर्बिटर सूर्यको नजिक पुग्यो, यसले सर्प जस्तो सौर्य तरंग द्रुत गतिमा एक छेउबाट अर्कोतिर सरिरहेको देख्यो। यो लहर तब बन्छ जब प्लाज्माको तापक्रम सूर्यको बाँकी भागको तुलनामा अलिकति चिसो हुन्छ।
यस अवस्थामा यसलाई कूलर ट्यूब भनिन्छ। यो सौर्य तरंग सौर्य चुम्बकीय क्षेत्रबाट निस्कने फिलामेन्ट हो। युनिभर्सिटी कलेज लन्डनका खगोलविद् डेभिड लङ भन्छन् कि तपाईंले सूर्यको सतहमा प्लाज्माको प्रवाह एक छेउबाट अर्कोतिर जाँदै गरेको देख्दै हुनुहुन्छ। हामीलाई यसको दिशा थाहा छ किनभने हामी यसलाई घुमाउरो संरचनामा बनिरहेको देख्छौं।
सौर्य चुम्बकीय क्षेत्र अर्थात् सौर्य चुम्बकीय क्षेत्र बुझ्नु कुनै पनि वैज्ञानिकका लागि निकै कठिन कार्य हो। सूर्यको वायुमण्डलमा परिक्रमा गर्ने प्लाज्मा वास्तवमा चार्ज गरिएका कणहरू हुन्।
जो चुम्बकीय शक्तिको सहायताले यहाँबाट उता घुमिरहन्छ । जब कतै कोरोनल मास इजेक्शन (सीएमई) हुन्छ र तापक्रम पनि अलिकति कम हुन्छ, तब सतहमा सौर्य तरंग तीव्र गतिमा घुमिरहेको देखिन्छ। यस पटक यो सर्प जस्तै देखिन्छ